एजेन्सी, १९ चैत । संयुक्त राष्ट्रसंघको सबैभन्दा शक्तिशाली मानिएको सुरक्षा परिषद्को नेतृत्व अब रसियाले गर्ने भएको छ । विश्वमा शान्ति र सुरक्षा स्थापना गर्नु मुख्य दायित्व बोकेको यो परिषद्को अध्यक्षता गर्ने पालो यो महिना रसियाले पाएको हो ।
अप्रिल १ तारिसमा रसियाले अध्यक्षता ग्रहण गरेको हो । तर, युक्रेनसँग युद्धमा रहेको रसियाले सुरक्षा परिषद्कै नेतृत्व गर्ने भएपछि युक्रेनले त्यसलाई संसारको सबैभन्दा खराब ‘अप्रिल फूल जोक’ भनेको छ ।
युक्रेनका विदेशमन्त्री डिमिट्री कुलेबाले रसियाको अध्यक्षता पाउने विषयलाई ‘अप्रिल फूल जोक’ संज्ञा दिएका हुन् । उनले भने, अन्तर्राष्ट्रिय सुरक्षाको नियमहरू उल्लंघन गर्ने राष्ट्र नै त्यो निकायको अध्यक्ष बनेको छ जसको मुख्य उद्देश्य नै विश्वमा शान्ति सुरक्षा स्थापना गर्नु हो ।”
सुरक्षा परिषद्को अध्यक्षता देशको नामको सुरूको अक्षरको आधारमा १५ सदस्यले राष्ट्रले पालैपालो गर्ने गर्छन् । यो परिषद्को नियन्त्रण भने पाँच जना स्थायी सदस्य राष्ट्रहरूकोमा छ । जसमा रसिया र अमेरिका समेत छन् ।
सुरक्षा परिषद्को अध्यक्ष तटस्थ बस्नुपर्ने मान्यता छ । तर, अब भने रसियाले यो पदको गलत फाइदा उठाउँदै युक्रेनको समर्थनमा आउने प्रस्तावहरू अघि नबढाउन सक्ने अनुमान गरिएको अन्तर्राष्ट्रिय सञ्चारमाध्यमले उल्लेख गरेका छन् । रसियाका राष्ट्रपति भ्लादिमिर पुटिनविरूद्ध युद्ध अपराधमा अन्तर्राष्ट्रिय फौजदारी अदालतले पक्राउ पुर्जीसमेत जारी गरिसकेको छ । यस्तो अवस्थामा परिषद्को नेतृत्वमाथि नै प्रश्न उठेको विश्लेषकहरू बताउँछन् ।
रसियाको समर्थकहरूले भने सन् २००३ मा परिषद्को अनुमति बिना नै अमेरिकाले इराकमाथि आक्रमण गरेको भन्दै बचाउ गरिरहेका छन् । अमेरिका परिषद्को स्थायी सदस्य हो ।
युक्रेनमाथि आक्रमण पश्चात रसियालाई सुरक्षा परिषद्को स्थायी सदस्यबाट हटाउनुपर्ने माग उठेको थियो । तर, युएन चार्टरले सजिलै स्थायी सदस्यलाई हटाउने परिकल्पना गरेको छैन । भिटोको प्रयोग गरेर रसियाले अन्य राष्ट्रको प्रस्ताव सजिलै अस्वीकार गर्न सक्छ । अझ परिषद्को स्थायी सदस्यमा चीनसमेत छ । रसियाको समर्थनमा चीन रहेकाले यस्तो दृष्य परिकल्पना बाहिर रहेको कूटनीतिज्ञ बताउँछन् ।
रसिया र युक्रेनबीच युद्ध सुरू भएको ४०० दिनभन्दा बढी भइसकेको छ । तर, युद्ध अन्त्यको पहल हुन सकेको छैन ।